Odszkodowanie i zadośćuczynienie z OC sprawcy

Poszkodowanemu w wyniku wypadku samochodowego przysługuje odszkodowanie i zadośćuczynienie z OC sprawcy. W niniejszym artykule omówię oba te roszczenia oraz kto musi je zapłacić.

Odszkodowanie z OC sprawcy – co na nie się składa?

Zgodnie z art. 363 § 1 Kodeksu cywilnego „Naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.”  Z powyższego przepisu wynika zatem, że osoba poszkodowana może według swojego wyboru domagać się naprawienia szkody poprzez przywrócenie stanu sprzed wypadku albo poprzez zapłatę określonej sumy pieniężnej. Przykładowo zatem, przywróceniem stanu poprzedniego będzie np. naprawa auta po wypadku przez sprawcę szkody, a w drugim przypadku – zapłata kwoty stanowiącej równowartość kosztów naprawy.

Pojawia się jednak pytanie – z jakiego tytułu można otrzymać odszkodowanie? Otóż podstaw do wypłaty odszkodowania może być bardzo wiele, o ile powstała szkoda pozostaje w normalnym związku przyczynowym z wypadkiem. Zasadniczo poszkodowany może domagać się odszkodowania za szkodę rzeczywistą (damnum emergens) oraz utracone korzyści (lucrum cessans). W ramach pierwszej kategorii możemy wyróżnić np.:

1. Odszkodowanie za poniesione koszty naprawy rzeczy
2. Odszkodowanie za utratę wartości rzeczy po naprawie,
3. Odszkodowanie za poniesione koszty leczenia i rehabilitacji,
4. Odszkodowanie za koszty opieki osób trzecich nad poszkodowanym,
5. Odszkodowanie za koszty pogrzebu,
6. Odszkodowanie za koszty dojazdów do placówek leczniczych,
7. Odszkodowanie za najem pojazdu zastępczego.

W ramach drugiej kategorii możemy wyróżnić wszystko to, co poszkodowany by uzyskał gdyby nie wypadek, np.:

1. Odszkodowanie za utracone wynagrodzenie za pracę
2. Odszkodowanie za utracony zysk z niezwartych umów,
3. Odszkodowanie za utracony zysk w wyniku przestoju uszkodzonej maszyny.

Zadośćuczynienie z OC sprawcy – czym jest i czym różni się od odszkodowania?

Przepisy Kodeksu cywilnego obok odszkodowania przewidują także dla poszkodowanego w wypadku stosowne zadośćuczynienie za doznaną krzywdę. Podstawą powyższego roszczenia jest art. 444 oraz 445 § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którymi osoba która doznała w wypadku uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia (czyli tzw. szkody na osobie), może domagać się „odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia za krzywdę”.

Czym jest zatem krzywda? Otóż krzywda jest to ból i cierpienie fizyczne lub psychiczne, których poszkodowany doznał w wyniku wypadku. Celem kwoty zadośćuczynienia jest wynagrodzenie ww. krzywdy.

Wysokość zadośćuczynienia z OC sprawcy jest uzależniona od rozmiaru odniesionej krzywdy, a jej ustalenie nigdy nie odbywa się w sposób matematyczny. Kwota zadośćuczynienia może wynosić od kilku do nawet milionów złotych, o ile osoba poszkodowana jest w stanie udowodnić w należyty sposób rozmiar swojej krzywdy. Wysokość należnego zadośćuczynienia warto skonsultować z doświadczonym w tego typu sprawach radcą prawnym lub adwokatem, który pomoże ją wyważyć.

Odszkodowanie i zadośćuczynienie z OC sprawcy – kto musi je wypłacić?

Odszkodowanie i zadośćuczynienie powinien wypłacić sprawca szkody lub jego ubezpieczyciel jeżeli została zawarta polisa OC. Odszkodowanie i zadośćuczynienie z OC sprawcy jest wypłacane po zgłoszeniu szkody ubezpieczycielowi i udowodnieniu wszystkich posiadanych roszczeń, a następnie przeprowadzeniu przez ubezpieczyciela postępowania likwidacyjnego. Zwykle postępowanie takie trwa około 30 dni. Uwaga! Przed zgłoszeniem szkody należy się dobrze przygotować, bowiem popełnienie ew. błędu przy zgłoszeniu szkody może skutkować mniejszą kwotą odszkodowania/zadośćuczynienia lub całkowitą odmową wypłaty roszczeń.